Akhriso Haliimo Yerey Eedeymo Aad U Kulul Laga Qorey
Gudoomiyaha gudiga madaxbanaan ee doorashooyinka qaranka Haliimo Yerey ayaa waxaa eedeymo aad u kulul qaro hay`ada dowliga ah ee looyaqaan USAID taasoo ku howl gasha
gudaha Soomaaliya, waxayna caawisaa gudiga doorashooyinka iwm. USAID waxa Soomaaliya ku fulisaa barnaamij la magacbaxay (Bringing Unity, Integrity, and Legitimacy to Democracy
(BUILD) in Somalia ama Abuurida Midnimo, Daacadnimo, Sharciyad iyo Democracy (BUILD) ee Soomaaliya.
Sida aad ka akhrisan kartaan warbixinta oo lagu diyaariyey luuqada Inglishka oo inta khuseysa aan afka-Soomaaliga idinku turjuney waxaad isga Inglish ahna ka akhrisan kartaan
linkiga: ………………………………… warbixintu guud ahaan waa 31 bog, waxaa arrimaha Soomaaliya khuseeya waa kuwa ku calaamadeysan midabka jaalaha ah ama boggaga
3,4,7,25,26.
Warbixinta oo Af-Soomaali ah ayaa waxa ay u qorantahay sidan:
Boga 3
Nidaam sharci ah oo sharraxaya xeerarka doorashooyinka ayaa looga baahan yahay dhinacyada ay khuseyso in ay horumariyaan diyaariyaana Guddiga doorashooyinka Soomaaliya 2020. Ilaa hadda, qaab-dhismeedka sharci ee doorashooyinka Soomaaliya weli lama sameynin (Tani waa ka duwan tahay arrimihii aan kala kulaney) doorashooyinka Somaliland. Qorshahaas la’aantiis, BUILD ma awoodin in ay horumar ka samayso wax qabadyo badan oo qorsheysan, oo ay ku jiraan taageeridda GUDDIGA si loo horumariyo nidaamka diwaan gelinta cod-bixiyaha, diyaarinta doorashooyinka qorshaysan ee 2020, taageeraya xisbiyada siyaasadeed, iyo dhisidda aammin bulsho iyo ka-qaybgal.
Boga 4
Wada-hawlgalayaasha aan wada-shaqeyn ee EMB-da Soomaaliya: BUILD waxay ku guulaysteen inay la shaqeeyaan Guddiga Madax-bannaan ee Doorashooyinka (NIEC) inkastoo ay jiraan dhibaatooyin hore; BUILD ayaa wali sii kobcaya xiriirka ay la leedahay GUDIGA. Guddiga waxaa gudoomiye ka ah qof dumar ah oo kaligeed si shakhsi ah hawl kasta isku koobtay taasoo dhalisay in aragtiyo badan daneeyayaashu ay ka qaataan una arkaan caqabad hor leh. GUDDIGA waxay leedahay khibrad iyo karti xadidan laakiin weli hadana ma aqbalin taageerada BUILD. Ilaha ugu muhiimsan ee colaadaha hadda waa la’aanta taageerada BUILD ee GUDIGA soo jeedisay nidaam diiwaangelin cod-bixineed oo xoogan oo qaali ah, kaas oo ay BUILD iyo kuwo kaleba ay u arkaan waqtigaan wakhtigaa. Xirfadahan shakhsi ahaaneed ee saboolka ah ayaa wax u dhimay dadaalada hoos yimaada Ujeeddada 2aad, si loo dhiso.
Awoodda GUDIGA in la dhiso, loo maamulo loona maamulo doorashooyin hufan, la aqbali karo oo la aqbali karo iyo geeddi-socod siyaasadeed, iyada oo la adeegsanayo wax-qabadka dadweynaha oo wax-ku-ool ah, oo ah qodob muhiim ah oo ka hortagaya hawlaha BUILD.
Boga 7
Iyadoo la tixgelinayo in xiriirka saboolka ah ee GUDDIGA uu keeno caqabad muhiim ah oo ku wajahan guusha ka-qabashada, dadaalada waxaa looga baahan yahay in ay galaan oo ay helaan taageerada kale ee saamileyda ugu muhiimsan ee siyaasadda Soomaaliya iyo heerarka sare ee diblomaasiyadeed ee dowladda Mareykanka ee GUDDIGA ayaa loo baahan yahay si loo caawiyo dib u dhiska iyo dayactirka xidhiidhkan. Dadaallada ka qaybqaadashadan waa in lagu soo koobaa iyada oo qayb ka ah qorshaha hirgelinta sanadka ee soo socota.
Boga 25
La shaqeynta GUDDIGA iyo Taageerada EMB Gudoomiyaha guddiga waxay hortaagan tahay horumarka guddi
o Guddiga waa hal qof oo aan waayo-aragnimo lahayn, una dheer tahay aqoon yari iyo karti-dari hogaamin.
o Way adag tahay in barnaamijyo lala dhiso ama hawal lagala shaqeeyo marka hay`addu hal-shaqsi oo keliya ay ku tiirsantahay
• Arrimaha in xal laga gaaro u baahan waxaa ka mid ah kala xulashada diiwaangelinta cod-bixiyayaasha.
o GUDDIGU wuxuu doonayaa nidaam qaali ah oo bio-metric ah, kumana faraxsana talooyinka BUILD ay u soo jeedisey si ay u doortaan nidaam farsamaysan oo ku habboon qaabka codbixinta dadweynaha, sida sameynta diiwaangelinta codbixinta.
o Iyada oo la isticmaalaayo mashruuca sameynta Aqoonsiga Qaranka, kaas oo loo isticmaali karo diiwaangelinta codbixiyayaasha.
• GUDDIGu wax khibrad ah ma lahan, mana jirto wax barasho doorasho la xiriirta ilaa iyo haatan.
• GUDDIGA waxay shaqaaleysiiyaan shaqaale laakiin shaqaalahaas waxay u muuqdaan kuwo lagu keeno nidaam qabiileed ama qoyska halka looga baahnaa in ay soo xushaan dad aqoon iyo khibrad leh.
• GUDIGU wuxuu u muuqdaa mid aan wax faham ah ka haysan diyaarinta iyo qabashada doorashooyinka.
• Waxaa curyaamisan madmadona ku jiraa Madaxbannaanida GUDDIGA waxayna ku sifoobeen kuwo lagu adeeganaayo.
• Xiriirka iyo wadashaqeynta GUDDIGA kala dhexeeysa IESG ayaa u baahan in la hagaajiyo.
• Waa muhim in Dowladda laga dhaadhiciyo in ay muhim tahay bixinta miisaaniyada Guddiga oo arrinka uusan ku koobnaanin keliaya u adeegidda Dowlada.
GUDDIGA ma ka qayb qaadan karaa curinta iyo dhisida sharuucda doorashooyinka? o Wuxuu u baahan yahay inuu la shaqeeyo Guddiyada Farsamada Qaranka iwm, si loo dhaqaajiyo qaab dhismeedka shuruucda doorashooyinka la xiriira.
Boga 26
Aragtida BUILDs oo ku saabsan xiriirka iyo wada shaqeynta GUDDIGA: “Waxay heysteen qof GUDDIGA jecel, oo runtii la fadhiistay iyaga. Waxaana hada muuqata ineysan dareensaneyn in qof sidaas ah ay san wakhtigan haysan. Waxaa loo baahan yahay in laga wada hadlo waxa ay u baahan yihiin si aan u caawino una xoojino awoodda farsamo iyo si wax looga qabto meelihii laga balamey in wax laga qabto kalana shaqeeyno. “BUILD waxay ku jirtaa boos aad u adag. BUILD wuxuu u baahan yahay inuu abuuro xiriirka macaamiileed ee kala dhexeeya GUDDIGA. Qaramada Midoobay ma abuuri karto doorka saaxiibtinimo ee muhiimka ah ee GUDDIGA. Ma hubo in rabitaankooda si daah furnaan ah ugala shaqeynayaan.”
Halkan ka akhriso warbixinta iyadoo afka Igiriiska ku qoran
USAID Somalia BUILD Strategic Review Report FINAL1